Không phải họ chọn theo lý tưởng người lớn đâu. Tâm hồn trở nên hung ác trước những cảnh thương tâm của đồng loại. Trong linh hồn kẻ thanh sạch có hình ảnh Thượng đế.
Có cái người ta gọi là nam tính hòa trộn trong từ toàn thân xác, tâm thần bạn trai đến lối xử thế của họ. Lấy ái tình làm mục đích: Trai gái lớn lên thì phải yêu nhau, kiếm chỗ thanh vắng tỏ tình yêu bằng những việc hôn hít, bằng câu chuyện tâm sự. Không phải họ chọn theo lý tưởng người lớn đâu.
Tôi muốn lấy ví dụ đó để làm sáng tỏ một góc cạnh của ái tình và nhục tình. Than kinh còn nói ái tình mạnh như sự chết. Thưa bạn, tất cả những lý do có thể làm cho trên mặt bạn trai như có tết.
Họ ngấm ngầm muốn người tri âm phải là một họ thứ hai. Tại sao đi xe máy không đèn mà phạt. Nếu họ là một linh mục thì gánh trách nhiệm của họ là gánh khủng khiếp.
Người yêu họ đổi như thay áo. Riêng bạn trai vì tuổi xuân là non nớt, dễ bắt chước nên khi hội họp, họ dễ bị ảnh hưởng. Tôi thấy có nhiều đ àn ông khi đi đâu với người vợ mới cưới mà gặp người bạn tình cũ họ hơi buồn: nét buồn nói lên sự hiền, sự hối tiếc.
Đó là những tích động, những hành động trên bắp gân chứ không phải là những tác vi mang dấu suy nghĩ. Xưa nay trong đạo đàn bà, Chữ trinh kia cũng có ba bảy đường. Nó trở mình theo chiều gió ái ân mới đến phơi phới như cánh bướm non thôi.
Có một thời gian dài từ 7 tuổi đến 11, 12 tuổi, bạn trai sống cuộc đời thơ ngây, vô tư lự trước bao nhiêu người, vật, sự việc và hiện tượng. Phiền có chút là họ nhiều lúc thiếu cương chí, nhưng được lợi là bình tĩnh hơn bạn trai. Họ tự nhiên có hồn quảng đại.
Mà rủi đ êm hôm có việc gì cần bắt các cháu thức thì ban ngày chúng ngáp ngược ngáp xuôi. Viết đến mục nầy tôi hơi hổ thẹn với các nữ độc giả vì tôi phải nói đến những khuyết điểm hơi riêng biệt của phái mà người ta gọi là phái mạnh, trong đó có tôi. Người ta thương hại tuổi xuân, mong cho tinh thần họ mau già giặn.
Tôi cũng thấy nhiều đ àn bà lúc say duyên mói, gặp những ong bướm cũ, liếc nghe két két và tướng đi, lối nói của họ như chồm tới để ngạo nghễ, để hãnh diện. người ta thường thấy thoáng trên gương mặt những người nầy một nỗi buồn thắm thía vì sự bẽ bàng của thân phận. Lời nầy chẳng xa sự thật lắm.
Thứ trực giác như vậy là bí quyết mà bạn trai sau nầy có thể dùng để tìm chân lý, để xã giao bặt thiệp. Rút cuộc tổ chức thanh niên phần nhiều tốn giờ, tốn tiền, tốn quần áo để đi hội bàn phiếm, để rước chào, để trững giỡn. Thấy bạn vui vui, hơi tử tế, hy sinh chút ít, vội cho là bạn tốt.