Có nhiều cách khác nhau để có được sự tiến triển dựa trên một ý tưởng, đó là sự chắt lọc phần chính và dựa vào sự khác biệt. Một con linh dương châu Phi khi nghe thấy tiếng động, ngay lập tức hệ thần kinh trung ương của nó nhận biết được những hiểm hoạ đang rình rập. Khi chung ta tư duy theo phương thức "Sáu chiếc mũ" hiệu quả tư duy được thể hiện ngay.
Chiếc mũ vàng tư duy liên quan tới thái đội tích cực để thúc đẩy sự việc được tiên’ hành. Có những khi sự việc xảy ra không có gì mới mẻ so với những điều chúng ta đã biết, theo y như mẫu cũ. … Nó khiến tôi nghĩ về cách để nhận ra những người tham vọng nhưng lại không xuất phát từ năng lực bản thân.
Đó thực sự là một cuộc cách mạng. Sau đó, chúng ta đưa ra những lập luận phù hợp để chứng minh. Mặc dầu bức tranh đó chẳng chứa đựng sự cảm nhận hoặc khái niệm gì mới cả.
…Tôi không muốn nghĩ rằng chúng ta có vấn đề ở đây bởi vì chúng ta không có. Chiếc mũ xanh chỉ ra cho chúng ta biết đích của chúng ta là gì. Chúng ta xem xét để tìm ra những lợi ích tiềm tàng của ý tưởng đang xem xét.
… Bạn có thể không biết nhưng khi bạn sử dụng chiếc mũ đen tư duy bạn phải đưa ra những xét đoán tiêu cực. Họ đang họp về giải pháp cải thiện tình hình cung cấp nước cho thị trấn. Khi Ron Barbaro còn là giám đốc tập đoàn bảo hiểm Prudential, tôi có dịp quan sát ông bàn việc với các cộng sự.
Ví dụ, nếu chúng ta cho rằng tiếng ồn của chiếc máy bay Boeing 757 ảnh hưởng lớn tới chặng bay của hành khách, chúng ta sẽ coi thông tin đó là quan trọng và sẽ tiến hành kiểm nghiệm lại điều đó. Dù chúng ta làm thế nào thì vẫn không thu được lợi gì cả. Như vậy, để tồn tại, chúng ta luôn phải cẩn trọng.
Nhưng những ý kiến đóng góp đó mang tính xây dựng. Về mặt lý thuyết có lẽ họ ủng hộ việc này, nhưng họ lại phản đối điều này khi chuyển từ lý thuyết sang cách trả lời những câu hỏi cụ thế. Chiếc mũ đỏ tư duy phân cảm xúc thành hai nhánh chính.
Bạn có thể kết hợp chúng theo nhu cầu của bạn để tạo nhóm hai, ba, bốn chiếc mũ, hoặc nhiều hơn. Chúng ta yêu cầu cần có thời gian đề nay sinh nhưng ý tưởng mới. Với những lý do vừa nêu, chúng ta không nên chụp cho mỗi người những chiếc mũ nhất định.
Bạn nghĩ gì từ ý tưởng đó? Một ví dụ là dòng xe Edsel của hãng Ford, và sản phẩm này đã hoàn toàn thất bại. Chúng ta cần thoát khỏi những điều đã biết cụ thể và sự thỏa mãn.
Sự nhận thức làm giảm sự phức tạp của thế giới xung quanh ta. Quyết định cuối cùng được dựa trên những tư duy được đưa ra bởi chiếc mũ trắng (số liệu thực tế),chiếc mũ vàng (những lợi ích có thể), chiếc mũ đen (sử cẩn trọng) và chiếc mũ đỏ (khả năng trực giác và cảm giác). Bởi vì phương thức tư duy 6 chiếc mũ rất khác biệt so với lối tư duy tranh luận, cho nên chúng ta không bao giờ áp dụng những quy tắc tranh luận trong khi thảo luận theo phương pháp tư duy này.