Những điển hình vừa nêu chứng tỏ sự thay đổi lớn lao. Khi một người tiến lại bức thành của tòa lâu đài và giơ cờ trắng, người khác có thể phá vỡ luật chơi bằng cách bắn người này. Chúng ta thường cố gắng biện minh cho nhũng tình cảm, cảm xúc của mình bởi vì những tình cảm này không phải một phần của lối tư duy lôgic.
Sử dụng thường xuyên chiếc mũ xanh tư duy góp phần thúc đẩy đưa tư duy sáng tạo vào lối tư duy thường lệ của mọi người. Chiếc mũ được chọn, và mọi người xem xét sự việc theo hướng đó. Liệu chúng ta có thật sự cần thiết phải sử dụng chiếc mũ đỏ để biểu lộ cơn tức giận đang đè nén ta? Liệu chúng ta có thể thể hiện sự tức giận đó tự nhiên thông qua cái nhìn và giọng nói.
Có rất nhiều điểm tích cực quan trọng mà thoạt đầu ta không dễ gì nhận ra. Giờ chúng ta hãy dành chút thời gian để sử dụng chiếc mũ đen. Lối tư duy mũ xanh kiểm soát kiểu tư duy thảo luận cũng giống như một người đánh xe ngựa điều khiển con ngựa bằng cách hướng dẫn nó từng bước, từng bước một.
Nhưng nếu chúng ta không coi nó là cơ hội và bỉ qua không xem xét đến chúng, thực chất chúng ta không thể lựa chọn tất cả. Tôi cảm thấy đây không phải là lúc thích hợp để đàm phán. Bạn muốn có một lý do bào chữa thích hợp cho việc bạn không thích anh ấy.
Hãy cung cấp cho tôi con số những học sinh bỏ học sau khi dời trường học trong sáu tháng. Nhưng tại thời điểm khác có thể cả hai cái nhìn đều mâu thuẫn nhau. Bạn không thể ra lệnh cho bản thân bạn (và những người khác) phải có được ý tưởng mới, nhưng bạn có thể yêu cầu chính bạn (và những người khác) dành thời gian để cố gắng có ý tưởng mới.
Còn trong các lĩnh vực khác, chẳng hạn trong lĩnh vực kinh doanh hoặc những chuyện cá nhân, bản thân người nghĩ chính là những chuyên gia và anh ta đưa ra được những ý tưởng. Chẳng ai lại thích bị xem là người chỉ tư duy một phía. Ví dụ, mở đầu cuộc họp, nếu người lãnh đạo bộc lộ ngay cảm xúc của mình, mọi người có xu hướng nêu ra những cảm xúc tương tự.
Còn trong các lĩnh vực khác, chẳng hạn trong lĩnh vực kinh doanh hoặc những chuyện cá nhân, bản thân người nghĩ chính là những chuyên gia và anh ta đưa ra được những ý tưởng. Nếu mọi người cho rằng họ phải thể hiện những cảm xúc, thì chỉ đưa ra những cảm xúc lôgích với vấn đề đang bàn bạc. Chiếc mũ xanh da trời là chiếc mũ có thể chen ngang như là một chiếc mũ giúp nhắc nhở luật chơi của những chiếc mũ khác khi cuộc thảo luận đang tiếp diễn.
Chương trình rất đa dạng, nó tuỳ thuộc vào tình huống. Chiếc mũ xanh chính là công cụ chuyển hướng tư duy hướng tới sự sáng tạo, cũng như chiếc mũ đỏ là công cụ để chúng ta hướng tư duy đến những cảm nhận và đối với chiếc mũ đen là sự cẩn trọng. Trong cuốn sách này, tôi không đề cập tới cấc phương pháp khác nhau để thiết kế ý tưởng và giải quyết vấn đề.
Chiếc mũ đỏ cũng cho phép bạn yêu cầu người khác nói cho bạn biết cảm xúc của họ bằng cách yêu cầu họ sử dụng chiếc mũ đỏ. Và khi đó, vai trò của thẩm phán trở nên rất kỳ cục. Nó được sử dụng để tạo ra những khái niệm mới và những cách nhận thức mới.
Bạn có thể kết hợp chúng theo nhu cầu của bạn để tạo nhóm hai, ba, bốn chiếc mũ, hoặc nhiều hơn. Trong một quỹ thời gian hạn hẹp, mọi người tập trung giải quyết vấn đề, thay vì bàn luận dông dài. Sự giải thích chi tiết và những lời cổ vũ đôi khi lại không thu được kết quả.